Bạn có biết, ẩn sâu bên trong mỗi đôi giày chạy bộ là một chi tiết tưởng chừng nhỏ bé nhưng lại đóng vai trò then chốt cho mỗi sải bước của bạn? Đó chính là heel counter – “người hùng thầm lặng” giúp bạn chinh phục mọi cung đường.
Là một vận động viên dày dạn kinh nghiệm với niềm đam mê bất tận dành cho chạy bộ, chạy trail và triathlon, tôi đã có cơ hội trải nghiệm rất nhiều loại giày khác nhau. Và tôi nhận ra rằng, heel counter chính là yếu tố tạo nên sự khác biệt cho một đôi giày hoàn hảo.
Bài viết này sẽ cùng bạn khám phá mọi góc độ về heel counter: từ cấu tạo, chức năng, phân loại, cho đến cách lựa chọn loại heel counter phù hợp với từng loại địa hình, nhu cầu luyện tập và tình trạng bàn chân. Hãy cùng tôi trang bị những kiến thức hữu ích để “nâng niu” đôi chân và tối ưu hiệu suất cho mỗi bước chạy!
Heel Counter Là Gì? Vai Trò Của Nó Trong Giày Chạy Bộ?
Heel counter là một bộ phận có hình chữ U được gia cố chắc chắn, ôm gọn gót chân bạn, nằm ở phần upper phía sau gót giày. Nó thường bao gồm hai phần sidewall kéo dài về phía trước, nằm bên dưới mắt cá chân trong và ngoài.
Chức Năng Chính Của Heel Counter:
- Ổn định gót chân, hạn chế chấn thương: Heel counter giữ cho chân sau cố định, giảm thiểu nguy cơ trượt gót khi chạy, đặc biệt là khi chạy lên dốc.
- Tăng sự thoải mái và vừa vặn: Thiết kế ôm sát của heel counter giúp giày vừa vặn hơn, giảm ma sát và tránh phồng rộp.
- Kéo dài tuổi thọ cho giày: Heel counter giúp duy trì form dáng của giày, tránh biến dạng và tăng độ bền cho sản phẩm.
Nhiều runner lầm tưởng heel counter là một sáng tạo mới, nhưng thực tế, tầm quan trọng của nó đã được công nhận từ lâu. Một nghiên cứu từ năm 1983 đã tập trung vào vai trò của heel counter trong giày chạy bộ. Hãng Puma thậm chí còn đăng ký bằng sáng chế từ năm 1986 cho thiết kế heel counter tiên phong, dự đoán xu hướng thiết kế hiện đại ngày nay.
Phân Loại Heel Counter Trong Giày Chạy Bộ
Giày chạy bộ ngày nay vô cùng đa dạng với nhiều cải tiến vượt bậc. Điều này cũng dẫn đến sự ra đời của nhiều loại heel counter khác nhau. Dựa trên thiết kế và độ cứng, chúng ta có thể phân loại heel counter thành 3 nhóm chính:
1. Giày Không Có Heel Counter
Nhóm giày này khá đặc biệt, thường được thiết kế dành riêng cho các vận động viên chuyên thi đấu. Gót giày cực kỳ linh hoạt, dễ dàng bị ấn lõm khi dùng tay tác động. Điểm yếu của nhóm giày này là thiếu sự ổn định, do đó, runner có tiền sử chấn thương cần cân nhắc kỹ trước khi lựa chọn.
2. Giày Có Heel Counter Mềm/Trung Bình
Đây là loại heel counter phổ biến nhất, được ứng dụng cho hầu hết các loại giày chạy bộ hàng ngày và giày tập luyện tốc độ. Các nhà sản xuất đã khéo léo tạo ra sự cân bằng hoàn hảo giữa sự thoải mái và khả năng cố định gót chân, phù hợp với đại đa số người dùng.
3. Giày Có Heel Counter Cứng
Loại heel counter này thường thấy ở giày chạy bộ hỗ trợ (stability shoes), dành cho những người có xu hướng bàn chân đổ trong (overpronation). Heel counter cứng giúp kiểm soát chuyển động của bàn chân, giảm thiểu nguy cơ chấn thương.
Khám Phá Sự Đa Dạng Trong Thiết Kế Heel Counter
Ngoài độ cứng, heel counter còn được phân loại dựa trên thiết kế bên ngoài:
1. Internal Heel Counter (Heel Counter Bên Trong)
Loại heel counter này được ẩn bên trong lớp upper, thường được làm từ bìa cứng hoặc TPU (Thermoplastic Polyurethane) – một loại nhựa dẻo nhiệt có độ bền cao. Ưu điểm của internal heel counter là trọng lượng nhẹ, giá thành rẻ và khả năng thích ứng tốt. Tuy nhiên, nó cần thời gian break-in để tạo sự thoải mái cho người mang.
2. External Heel Counter (Heel Counter Bên Ngoài)
Được làm từ TPU, external heel counter có thiết kế nổi bật bên ngoài giày. Ưu điểm của loại heel counter này là độ cứng cao, dễ dàng nhận biết và phù hợp với những người có gót chân Achilles nhạy cảm. Bên cạnh đó, external heel counter còn sở hữu nhiều kiểu dáng độc đáo, tạo điểm nhấn ấn tượng cho đôi giày.
Tại Sao Hầu Hết Giày Chạy Bộ Thi Đấu Đều Không Có Heel Counter?
Trọng lượng là yếu tố tiên quyết quyết định hiệu suất của giày chạy bộ thi đấu. Do đó, các hãng thường lược bỏ heel counter để giảm trọng lượng cho giày, giúp vận động viên tối ưu tốc độ.
Nghiên cứu của RunRepeat trên hơn 200 mẫu giày đã cho thấy:
- Độ cứng trung bình của heel counter ở giày chạy bộ thông thường là 2.99/5.
- Trong khi đó, giày chạy bộ thi đấu chỉ đạt 1.29/5 hoặc thậm chí không có heel counter.
Sidewalls – Giải Pháp Thay Thế Heel Counter ở Giày Thi Đấu
Vậy làm thế nào để giày chạy bộ thi đấu vẫn đảm bảo ổn định khi không có heel counter? Bí mật chính là sidewalls – phần thành giày được thiết kế cao hơn, đặc biệt là ở phần giữa bàn chân.
Sidewalls giúp hạn chế chuyển động sang hai bên, hướng bàn chân về phía trước, tạo hiệu ứng thị giác như thể phần mũi giày có nhiều foam hơn gót giày.
Mẹo Khắc Phục Heel Counter Bị Cấn Gót Chân
Nếu bạn gặp tình trạng heel counter bị cấn gót chân gây khó chịu, đừng vội bỏ cuộc! Hãy thử áp dụng một số mẹo nhỏ sau đây:
- Thay đổi loại tất: Chọn loại tất dày dặn, có phần đệm gót chân êm ái.
- Break-in giày: Đi bộ nhẹ nhàng trong vài ngày để giày thích nghi với dáng bàn chân.
- Sử dụng kỹ thuật xỏ dây “runner’s knot”: Kỹ thuật này giúp cố định gót chân, hạn chế xê dịch khi di chuyển.
- Sử dụng miếng dán gót chân: Miếng dán silicon mềm mại sẽ giúp giảm ma sát, ngăn ngừa phồng rộp.
Nếu đã áp dụng tất cả các cách trên mà tình trạng vẫn không được cải thiện, có lẽ đã đến lúc bạn nên cân nhắc đổi sang một đôi giày khác phù hợp hơn.
Mối Liên Hệ Giữa Heel Counter Và Chấn Thương Chạy Bộ
Mặc dù nhỏ bé nhưng heel counter lại có liên quan mật thiết đến một số chấn thương thường gặp khi chạy bộ. Dưới đây là một số gợi ý lựa chọn giày phù hợp cho từng trường hợp:
| Chấn Thương | Mô Tả | Gợi Ý Heel Counter | Gợi Ý Giày |
|---|---|---|---|
| Viêm gân gót (Achilles Tendonitis) | Viêm và đau ở gân gót do vận động quá mức | Heel counter mềm, drop cao (độ chênh lệch độ cao gót và mũi giày) | Adidas Runfalcon 3, On Cloudboom Echo 3 |
| Biến dạng Haglund | Xương mọc ra ở phía sau xương gót, gây đau và kích ứng | Heel counter linh hoạt hoặc external heel counter có đệm dày | Nike InfinityRN 4, Saucony Endorphin Pro 3 |
| Viêm cân gan chân (Plantar Fasciitis) | Viêm và đau ở dải mô dày chạy dọc theo lòng bàn chân | Heel counter cứng, tránh giày quá linh hoạt | Hoka Clifton 9, ASICS Superblast |
| Phồng rộp và trầy xước da | Phồng rộp và trầy xước ở vùng da gần gân gót | Heel counter dày dặn, linh hoạt, có đệm tốt | Hoka Clifton 9, ASICS Metaspeed Sky+ |
| Đau gót chân mãn tính | Đau gót chân kéo dài dai dẳng | Đệm lót giày dày dặn, đế giữa mềm mại | ASICS GlideRide 3, Saucony Endorphin Elite |
Kết Lại
Heel counter là một yếu tố quan trọng nhưng thường bị bỏ qua khi lựa chọn giày chạy bộ. Hi vọng rằng, bài viết đã mang đến cho bạn cái nhìn tổng quan và những thông tin bổ ích về “người hùng thầm lặng” này. Hãy ghi nhớ những chia sẻ của tôi để chọn được đôi giày phù hợp, “nâng niu” đôi chân và tự tin chinh phục mọi thử thách!
Hãy chia sẻ cảm nhận và kinh nghiệm của bạn về heel counter ở phần bình luận bên dưới nhé!
